Page 12 - genie-2018-nr-2
P. 12

vereniging                                                                                                                                                                                                        vereniging





                                                                                                                                                                                                        spronkelijk ontwikkeld voor op een
                                                                                                                                  VRIJWILLIGERS                                                         Duitse U-boot. Niet minder dan 40 vrij-
                                                                                                                                  Het Bevrijdingsmuseum Zeeland draait voor 99%                         willigers hebben gezwoegd op de res-
                                                                                                                                  op vrijwilligers.                                                     tauratie van het geschut. Het is een van
                                                                                                                                  Op dit moment zijn dat er ruim 120. Mensen van                        de grotere objecten dat werd gevonden
                                                                                                                                  zeer verschillende pluimage: jong, oud, gepensio-                     op het wrak van een Duitse mijnenlegger
                                                                                                                                  neerd, werkend, studerend, man, vrouw, academische                    die in 2013 uit Veerse Meer is geborgen.
                                                                                                                                  opgeleid, of in de praktijk gevormd. Wat hen verbindt                 Van origine was de mijnenlegger een
                                                                                                                                  is het enthousiasme om actief te zijn voor hun muse-                  landingsvaarttuig Het zou worden inge-
                                                                                                                                  um. Vrijwilligers die allemaal een specifieke taak hebben. De een restaureert,   zet bij de operatie Seelöwe: de Duitse
                                                                                                                                  de ander helpt mee met bouwen, de derde zorgt voor de hapjes en drankjes en   invasie van Groot-Brittannië. Dat ging
                                                                                                                                  de vierde is bezig met fondsenwerving. Ik moest als kind veel geheim houden   niet door en toen werd het schip om-
                                                                                                                                  Kees de Kok (85) uit Nieuwdorp is verhalenverteller en niet zomaar. Veel van zijn   gebouwd.  Na  al  deze  informatie  kwa-
                                                                                                                                  verhalen zijn gebaseerd op persoonlijke herinneringen. De Kok is een van de   men natuurlijk de sterke verhalen en
                                                                                                                                  rondleiders voor het geniegezelschap en vertelt met een onvervalste Zeeuwse   kon het hoofd weer worden vrijgemaakt
                                                                                                                                  tongval dat hij zeven jaar was toen de oorlog uitbrak en geen idee had wat dat   met een hapje en een drankje. Voor-
                                                                                                                                  betekende. Televisie was er niet, ook geen radio in huis en de krant kon hij nog   zitter  Huib  van  Lent  dankte  museum-
                                                                                                                                  niet lezen. ,,Tja wat denk je dan als er op 10 mei 1940 op een paar kilometer   directeur Stef Traas en zijn vrijwilligers
                                                                                                                                  van mijn dorp de Sloedam wordt gebombardeerd? Wat denk je als een NSB’er je   voor deze onvergetelijke dag.
                                                                                                                                  dreigt: wie is je vader, dan laat ik hem oppakken.’’ De oude man zegt wat hij nu
                                                                                                                                  denkt: ,,Ik moest als kind veel geheim houden, terwijl ik zo veel hoorde. En na de
                                                                                                                                  bevrijding heb ik jaren lang niet meer over de oorlog gesproken. Niemand sprak
                                                                                                                                  er meer over in het dorp. Het bleef een groot geheim. Toen het Bevrijdingsmuse-
                                                                                                                                  um er kwam met alle voorwerpen (40.000 objecten) en tastbare herinneringen,
                                                                                                                                  werd het makkelijker. Ik vind het nu fijn om er over te vertellen aan bezoekers en
                                                                                                                                  schoolklassen. Dat verhaal van de vrijheid wil ik graag doorgeven.’’


           SLAG OM DE SCHELDE:                                                                                                 Noodkerk van Ellewoutsdijk
           4 SEPT 1944 TOT 29 NOV 1944                                                                                         Tot voor kort stond de kerk op het erf
                                                                                                                               van een boerderij in Baarland. Daar
           Militaire verliezen en burger-                                                                                      werd het gebruikt als landbouwschuur
           slachtoffers                                                                                                        om  trekkers  en  ander materiaal  in  op                                Het was nog lang onrustig in de polder,
                                                                                                                               te slaan. Toen de boer stopte kreeg het                                  want hoe zat het nou? Wie was schuld?
           Burgerslachtoffers   2.283                                                                                          Bevrijdingsmuseum de kans het gebouw                                     Wat  hadden  Eisenhower,  Churchill  en
           Geallieerden verliezen   3.231                                                                                      in stukken af te breken en weer op te                                    Roosevelt over het hoofd gezien? Uit-
           Duitse verliezen     4.250                                                                                          bouwen. De noodkerk is gebouwd in                                        eindelijk gingen de Canadese militairen
           Totaal               9.764        Schelde opvoer.” Voor de geallieer-  keerde prioriteiten van het verdeelde        1946 omdat de kerk van Ellewoutsdijk                                     de strijd aan en hoe?  De Canadese his-
                                             den vormde het eiland Walcheren in   geallieerde opperbevel, waarmee de           in de Tweede Wereldoorlog in puin was                                    toricus Mark Zuehlke gaf niet voor niets
           Slag om Schelde: vergeten         het najaar van 1944 een groot pro-  kans verloren ging de oorlog eerder te        geschoten. De kerk is zo bijzonder om-  Met behulp van de genie staat die nood-  zijn boek over de inname van de Wester-
           hoofdstuk                         bleem. Gelegen aan de monding van   beëindigen.                                   dat hij bestaat uit twee nissenhutten.   kerk nu te pronken in het landschap   schelde de titel Terrible Victory mee. Het
           Hoewel de Slag om de Schelde in de   de Schelde is Walcheren van groot                                              Deze halfronde hutten van metaal en   van het museum. Er wordt een online   bleek uiteindelijk de bloedigste strijd die
           geschiedenisboekjes niet of nauwe-  strategisch belang. De  Duitsers heb-  Het gevolg was een bloedige strijd       hout werden tijdens de Eerste en Twee   database in ondergebracht waarin alle   de Canadezen in de Tweede Wereldoor-
           lijks aandacht krijgt, is de strijd om   ben zich hier ingegraven en van het   met directe bombardementen op        Wereldoorlog gebruikt om manschap-   Zeeuwse oorlogsslachtoffers terug te   log hebben moeten leveren.
           de Westerschelde in 1944 van door-  eiland een vrijwel onneembaar fort   de dijken van Westkapelle, Vlissin-        pen in onder te brengen. De hutten zijn   vinden  zijn  met  foto en  achtergrondin-
           slaggevend belang geweest in strijd   gemaakt dat over land alleen maar   gen, Ritthem, en Veere die als doel       achter elkaar gezet en vervolgens over-  formatie.                       Het Bevrijdingsmuseum Zeeland
           met nazi-Duitsland. Dat is in Zeeland   bereikbaar is via de nauwe Sloedam   hadden Walcheren onder water te        langs doorgezaagd om ze wat breder                                       Coudorp 41, Nieuwdorp
           goed begrepen. Generaal Eisenhower   bij Nieuwdorp.                 zetten. Dat ging gepaard met groot-             te maken. Over het gat is een halfrond   Gezonken Duitse mijnenlegger    Geopend in het zomerseizoen: van dins-
           zou later verklaren: ,,Het einde van   Het verhaal is dat de vreselijke oorlog   schalige verwoestingen, waarvan de   dakje gemaakt. De voor- en achtergevel   Het laatste pronkstuk is het geschut van   dag t/m vrijdag van 13.00 tot 17.00 uur
           het nazidom kwam duidelijk in zicht   om het openen van de havens van    bevolking massaal het slachtoffer          zijn gemetseld met iets van een torentje   een in de Tweede Wereldoorlog gezon-  Zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur
           toen het eerste schip ongehinderd de   Antwerpen het resultaat was van ver-  werd.                                  erop.  Een  oplossing  die  in  die  tijd  snel   ken Duitse mijnenlegger. Het gaat om
                                                                                                                               kon worden verwezenlijkt en niet duur   een 8.8 cm SKC/35geschut. Het stond   Zie ook de site van het museum:
                                                                                                                               (5000 gulden) was.                   achterop de mijnenlegger en was oor-  www.bevrijdingsmuseumzeeland.nl  ||



       12                                                                                                                                                                                                                              13
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17